Het verschil tussen bier en pils

Het verschil tussen bier en pils

Geplaatst door Rick Kempen, bierambassadeur bij Bier&cO on 18th Jul 2024

Het verschil tussen bier en pils

Vroeger was het simpel: je liep een kroeg binnen, bestelde een glas bier en kreeg een pilsje dat je tevreden opdronk. Of je vroeg om een pilsje en de ober tapte het in, met de woorden "alstublieft een biertje". Maar er is wel degelijk een verschil tussen pils en andere biersoorten. In het kort: alle pils is bier, maar niet alle bier is pils. En dit is waarom!

Biersoorten

De laatste decennia is het gebruikelijk geworden om bieren in te delen in verschillende soorten, types of stijlen. Simpel gezegd, bieren worden gegroepeerd op basis van overeenkomsten in smaak, kleur, geur en uiterlijk.

Variaties en Stijlen

Zo zijn alle witbieren troebel en lichtgeel met een fris-zure smaak, terwijl adbijbieren doorgaans donker van kleur zijn met geuren en smaken die doen denken aan gedroogd rood fruit en karamel. De kleur, geur en smaak van bier zijn afhankelijk van de ingrediënten en het vergistingsproces, wat bepaalt of een bier tot een bepaalde categorie behoort.

Populaire Bierstijlen

Wereldwijd zijn er tientallen biersoorten, elk met hun eigen variaties. Een bekende stijl is de stijl Pale Ale, waaronder Belgische amber bieren vallen, maar ook IPA (India Pale Ale, ofwel Iepaa). IPA's zelf hebben meer dan tien subtypen, variërend van Session tot Double, Triple, Black, Brut en White IPA. En dan zijn er nog New England IPA’s, Sour IPA – noem maar op. Punt is: pils is slechts een van deze vele biersoorten. Daarom is alle pils bier, maar lang niet al het bier is pils!

Wat is pils?

Het is interessant om te weten dat er weinig wettelijke regels zijn waaraan een bier moet voldoen om tot een bepaalde stijl te horen. Voor pils geldt dat het ‘licht gekleurd’ is, zonder verdere specificatie, en dat het een bepaalde stamwortgehalte moet hebben. Dat is niet het alcoholpercentage, dus het zegt een bierliefhebber weinig. Toch herkent iedereen meteen of het bier in je glas een pils is of niet. Het is de meest gedronken biersoort ter wereld en iedereen weet dat het goud- tot koperblond is, kraakhelder oogt en strak, clean en lichtbitter smaakt. Er zit weinig geur aan, ofwel weinig aroma. Pils lest de dorst, bij pils hoef je niet na te denken wat je precies proeft. Pils verfrist en is daarom het ultieme carnavalsbier: gooi vol die glazen en wees vrolijk!

Kenmerken van pils

Pils heeft weinig aroma's en is dorstlessend; je hoeft niet na te denken over wat je precies proeft. Het is daarom het ultieme bier voor feesten en festivals. 

Vergistingsmethoden

Een belangrijk ingrediënt in het brouwproces is gist. Dit eencellig organisme zet suikers (die uit het graan komen) om in alcohol en koolzuur, en zet processen in gang die aroma’s, ofwel vluchtige geurstoffen, aanmaken. Grofweg zijn er drie methoden: bovengisting, spontane gisting en ondergisting.

Spontane gisting

Spontane gisting zien we niet veel meer – vooral in België gebruikt men deze methode nog. Het zorgt voor spannende geuren en smaken, waarbij het erg op wijn lijkt: fris-zuur is altijd een resultaat van deze traditionele vergistingsmethode.

Bovengisting

Veruit de meeste biersoorten worden via bovengisting (ook: hoge gisting) gemaakt. IPAWeizenstout en alle abdijbieren bijvoorbeeld. Het wordt zo genoemd omdat de gist tijdens de vergisting bovenop het bier in wording drijft, en de temperatuur is hoger dan bij de ondergisting. Dit alles zorgt ervoor dat er veel meer aroma’s en ‘smaakmakers’ worden aangemaakt. Zo denk je wel eens banaan te ruiken in bier, of appel of abrikoos. Fruit zit echter zelden in bier, en vrijwel altijd worden deze geuren door de gist gemaakt!

Ondergisting

Het ligt voor de hand dat ondergisting (ook: lage gisting) dus tegenovergesteld werkt. Klopt: de temperatuur is altijd lager, en de gist drijft onderin de vloeistof. Mede hierom worden er dus weinig geurenstoffen aangemaakt, en smaakt het bier strak en clean. Er valt minder te ontdekken in ondergistend bier, maar dat is niet erg: daardoor is het juist zo verfrissend. Kwestie van kijken naar het moment dat je bier gaat drinken: wil je ontspannen, dan pak je iets ondergistends. Wil je ontdekken en je steeds weer verbazen? Dan kies je voor een bovengistend, of zelfs een spontaan gegist bier.

Zo. Nu begrijp je waarom alle pils bier is, maar niet al het bier pils!

Deze blog is copyright van Dare to Drink Different en mag niet worden hergebruikt.